Yeni Düzenlemede Tamamen Serbest Olan 7 İçerik Türü

(Sağlıkta Reklam Yasakları Sonrası Klinikler ve Doktorlar İçin Net Rehber)

Türkiye’de yeni “Sağlıkta Reklam Yönetmeliği” yayınlandıktan sonra birçok klinik, hastane ve hekim doğal olarak şu soruyu sormaya başladı: “Artık ne paylaşabiliriz?”, “Sponsorlu reklam yapamayacak mıyız?”, “Sosyal medyada nasıl var olacağız?”

Gerçek şu:

• Reklam tamamen yasaklanmadı.
• Sadece yanlış yönlendiren içerikler sınırlandı.
• Hâlâ güvenle üretebileceğiniz güçlü bir içerik alanı var.
• Üstelik bu alanlar, kliniklerin marka değerini koruyup büyütme açısından çok daha doğru.

Bu rehberde sizlere yeni düzenlemede tamamen serbest olan 7 içerik türünü, örnekleriyle ve uygulanabilir önerilerle anlatıyoruz. Amaç panik yaratmak değil; bilgi kirliliğini temizlemek ve iletişiminizi güvenle sürdürmenizi sağlamak.

Aşağıdaki liste, yönetmeliğin lafzı ve gri alanları üzerine hazırlanmış profesyonel bir özet niteliğindedir.

1. Yeni Yönetmelik Ne Diyor? (Gerçekler & Yanlış Bilinenler)

Yeni düzenlemenin özü şu:

• Hasta yanıltılmasın.
• Tedavi garantisi verilmesin.
• Doktorlar kendilerini ticari bir marka gibi pazarlamasın.
• Bilgi amaçlı içerikler teşvik edilsin.

Yani yasaklanan şey, bilimsel olmayan, ticari amaçlı, manipülatif sağlık reklamlarıdır. Yasaklanan şey doktorun bilgi vermesi, kliniğin kendini tanıtması, kurumsal iletişim veya sağlık okuryazarlığı içeriği değildir.

2. Yeni Düzenlemede Tamamen Serbest Olan 7 İçerik Türü

Aşağıdaki içerik türleri yasal, güvenli, yönetmeliğe uygun ve dijital iletişimde kullanılabilir niteliktedir.

2.1 Kurumsal Bilgilendirme İçerikleri – (Tamamen serbest)

Tedavi vaadi yoksa:

• Hastanenin altyapısı
• Lokasyon bilgisi
• Danışma hattı
• Hizmet saatleri
• Akademik duyurular
• Multidisipliner yapı

gibi paylaşımlar rahatlıkla yapılabilir. Örnek: “Merkezimizin danışma birimi hafta içi 09:00–17:00 arasında hizmetinizdedir.” Bu içerikler reklam sayılmaz, kurumsal iletişim sayılır.

2.2 Sağlık Okuryazarlığı İçerikleri – (Eğitim amaçlı olduğu sürece sponsorlu bile yapılabilir)

• Hastalık belirtileri
• Erken tanı uyarıları
• Bilimsel araştırma bilgileri
• Psikoloji, beslenme, sağlıklı yaşam
• Toplumsal farkındalık içerikleri

Yönetmelikte yasak değildir. Dikkat: “Randevu alın”, “Hemen tedaviye başlayın”, “Siz de yaptırın” gibi yönlendirici ifadeler yasaktır.

2.3 Teknoloji, Cihaz, AR-GE ve Altyapı Tanıtımları – (Serbest)

• MR cihazı
• qEEG
• Girişimsel radyoloji teknolojileri
• Robotik cerrahi cihazları
• Klinik araştırmalar
• Tanı laboratuvar sistemleri

gibi altyapı tanıtımları yasaldır. Dikkat edilmesi gereken sadece şu: “Bu cihazla tedavi yapıyoruz, gelin yaptırın” tonundan uzak durulmalı.

2.4 Branş Düzeyinde Bilgilendirme – (Doktor adı yoksa serbest)

• Endokrinoloji nedir?
• Genel cerrahi hangi hastalıklarla ilgilenir?
• Psikiyatride sık görülen durumlar
• Çocuk gelişimi hakkında kısa bilgiler

Bu içerikler reklam sayılmaz. Yasak olan: “En iyi uzmanlarımız”, “Alanında lider ekibimiz” gibi övücü, yönlendirici ifadeler.

2.5 İletişim ve Danışma Hattı Duyuruları – (Serbest)

“Bilgi almak için danışma birimimize ulaşabilirsiniz.” Bu ifade yasaldır; çünkü doğrudan tedaviye yönlendirme içermez.

“Randevu alın” yasaktır; ama “iletişim hattı” duyuruları serbesttir.

2.6 Uluslararası Sağlık Turizmi – (En geniş serbestlik alanı)

Türkiye içindeki reklamlar sıkı olabilir, fakat yurtdışı hedeflemeli reklamlar çok daha esnektir. Tedavi adı, doktor adı, paket, ücret ve tedavi aşamaları belirli kurallarla serbesttir.

Bu alan sağlık kuruluşları için hâlâ en güçlü büyüme penceresidir.

2.7 Sosyal Sorumluluk (KSS) İçerikleri – (Tamamen serbest)

• Seminer
• Etkinlik
• Eğitim
• Ekip duyuruları
• Toplumsal farkındalık kampanyaları

Sponsorlu olarak bile kullanılabilir. Yönetmelik bu alanı tamamen özgür bırakıyor.

3. Peki Gerçekten Yasak Olanlar Neler? (En çok merak edilen bölüm)

Bu bölüm sağlık profesyonellerinin en çok karıştırdığı alan. Aşağıda sadeleştirilmiş bir özet bulabilirsiniz.

• Tedavi garantisi vermek: “%100 başarı”, “kesin çözüm”, “garanti sonuç” gibi ifadeler yasak.
• Öncesi–sonrası fotoğrafı: Bazı alanlarda tamamen yasak, bazı alanlarda kısıtlı.
• Doktor övgüsü: “Türkiye’nin en iyi doktoru”, “alanında lider uzman” gibi ifadeler yasak.
• Randevu çağrısı: “Randevu alın”, “Hemen arayın”, “Hemen başlayın” gibi yönlendirmeler yasak.
• Ücret paylaşımı (yurtiçi için): Paket fiyatları, ameliyat ücretleri yasak.
• Sponsorlu reklamda tedavi/hizmet ismi kullanmak: “Botoks, dolgu, implant, bypass” gibi ibareler sponsorlu reklamda yasak.

4. Projemed Bu Süreci Nasıl Yönetiyor? (Sadece bilgi yok, çözüm var)

Yeni yönetmeliğe uygun iletişim üretmek için süreç çok katmanlı ele alınmalıdır. Projemed yaklaşımını aşağıdaki başlıklarda özetleyebiliriz.

• İçeriklerin tümü yönetmelik filtresinden geçirilir: Metin, görsel, video ve altyapı bilgisi kontrol edilir; riskli ifade/sahne çıkarılır.
• Yasaklı içerikler yerine güvenli iletişim kategorileri önerilir: “Dolgu nedir?” yerine “Cilt gençleştirmede kullanılan teknolojiler” gibi güvenli çerçeveler kurulabilir.
• Doktor/klinik özelinde risk analizi yapılır: Her branşın risk seviyesi farklıdır.
• Sponsorlu reklam stratejisi yeniden kurgulanır.
• Uluslararası sağlık turizmi için özel reklam planı çıkarılır.
• Süreç yalnızca “uyum” değil, “büyüme” odaklı yönetilir: Reklamı kesmek yerine reklam dilini dönüştürmek hedeflenir.